نوشتار درمانی چه نوشته‌ای است؟ نوشته‌ای است که شخص برای ابراز ناراحتی و خشم‌‌‌های خود از آن استفاده می‌کند. به‌گونه‌ای که درمانگر به مراجعه‌‌کننده خود برای بیان حرف‌های نگفته، او را به نوشتن آن‌ها تشویق می‌کند. نوشتار درمانی راه بیان رزاهای نهانی است که باعث درد فرد شده‌‌اند.

 

ما به کمک نوشتن می‌توانیم ذهن را آ رام کنیم. نوشتن ما را از رنج و غم‌های درونی نجات دهد. خشم‌ و ناراحتی‌هایی که در زندگی تجربه کرده‌ایم، به کمک نوشتن با کاغذ در میان می‌گذاریم.

کاغذ یا صفحه‌ی کیبورد بهترین دوستی است که بدون هیچ ترسی می‌‌توان به آن اعتماد کرد و نگران نصیحت، مسخره‌کردن، سرزنش و قضاوت‌شدنی وجود ندارد.

نوشتن در زندگی فرد چه نقشی ایفا می‌کند؟

 شخص را متوجه اشتباه‌ها و نکات مثبت اخلاقی خود می‌کند.

من بارها با نوشتن در موقعیّت‎‌‌‌‌هایی که متفاوت بوده و در وضعیّت روانی مناسبی برخوردار نبوده‌ام، حال خود را به کمک آن خوب نگه داشته‌ام. گاهی هم که اشتباهی مرتکب شده باشم باز هم به کمک نوشتن خود را از رنج عذاب وجدان نجات داده‌ام. به جایی رسید‌ه‌ام که نوشتن تنها همدم من شده است.

 

 آیا برای نوشتن باید نویسنده بود؟

نه. نیازی به نویسنده بودن ندراد؛ همین که بتوانی به کمک مداد و کاغذ یا هر ابزار دیگری بنویسی، کفایت می‌کند؛ ولو به نوشتن چند کلمه در روز ختم شود. به مرور زمان که از این ابزار (نوشتن) استفاده شود، به صورت عادت در آمده و به نوشتن چندصفحه در روز هم می‌رسد.

باید به نوشتن مانند یک درددل کردن نگاه کرد. می‌توان نوشت و هیچ‌گاه سراغ آن‌ها نرفت. طوری باید نوشت که انگار هیچ‌کسی آن‌ها را نمی‌خواند و نیازی به دیده شدن آن‌ها وجود ندارد؛ این طرز فکر کمک می‌کند که شخص هنگام نوشتن با خود صادق بوده و بدون هیچ استرس و ترسی همه‌ی مسائلی را که تجربه کرده است، بیان کند.

نوشتار درمانی ابزار خوبی برای رها شدن از بیماری‌های روانی است. نوشتن حتا می‌تواند ناراحتی‌های جسمی را هم درمان کند. درمان ناراحتی‌های جسمی از این لحاظ که ناراحتی اعصاب و روان بر سیستم ایمنی بدن تأثیر گذاشته و آن‌را تضعیف می‌کند. وقتی روان به کمک نوشتن درمان شود، جسم هم سلامت خود را به‌دست می‌آورد؛ چون جسم و اعصاب و روان ارتباط مستقیمی با هم دارند.

نوشتن کم‎‎‌هزینه‌ و قابل دسترس‌‌‌ترین ابزاری است که روان را درمان می‌کند. کافیست یک قلم و کاغذ با خود همراه داشت. نه محدودیت زمانی ندارد و نه مکانی. تنها به رغبت شخص برای نوشتن نیاز دارد.

نوشتن را باید به چه صورت شروع کرد؟

• برون‌ریزی ذهنی
• نوشتن نامه
• نوشتن نامه به خود
• نامه به کودک درون
• نامه به کسی که ازدست رفته
• نامه به شخصی که باعث خشم شده است.
• نامه به خانواده
• نامه به رئیس یا مدیر یا هرکسی که باعث رنجی شده‌است.
• نامه به عاشقی که از او جدا شده و رابطه‌ای وجود ندراد.
• آزادنویسی

نوشتن به‌صورت برون‌ریزی ذهنی:

شخص به کمک نوشتن، هرچیزی که در ذهن دارد، از جمله، افکار و حرف‌هایی که ذهن او را درگیر کرده است شروع به نوشتن می‌کند. بدون هیچ ترسی، آزادانه تمام افکارش را بر روی کاغذ پیاده کرده و به آرامش می‌رسد.

نوشتن نامه:

هرکس با نوشتن نامه از رنج‌ و غصه‌هایی که در دل دارد، آن‌ها را بیان می‌کند، قدمی برای شاد کردن خود برداشته است. به‌نظر من نوشتن نامه یکی از بهترین گزینه‌های نوشتار درمانی است. با نامه نویسی شخص فکر می‌کند که با واقعیّت روبه‌رو شده و حرف‌های ناگفته‌اش را می‌زند. نوشتن نامه شخص را به داشتن ارتباط مفید با دیگران هم سوق می‌دهد.

من بارها بعد از نوشتن نامه به شخصی که باعث عصبانیّتم شده است از میزان خشمم کاسته، بعد از آن به فکر ارتباط درستی با دیگران ترغیب شده‌ام؛ چون در نامه متوجه شده‌ام که دلیل خشم به نوع برخورد خودم هم ارتباط داشته است.

با ذکر مثالی این موضوع را قابل فهم‌تر می‌کنم.

اکثر وقت‌ها از برخورد مادرم دچار خشم می‌شوم. چون مادرم دوست دارد همیشه هر کاری که می‌گوید در اسرع وقت انجام شود. از آن‌جایی‌که من خودم هم کار دارم و به دنبال رسیدن به آرزوهایم در تلاش هستم، نمی‌توانم کارهای او را انجام دهم؛ در نتیجه با عصبانیّت و اخم او مواجه می‌شوم. این واکنش مادرهم باعث خشم درونی من می‌شود و آزارم می‌دهد. در اخرین برخورد ما با هم که چند روز پیش بود، با نوشتن نامه‌ای به مادرم تمام خشم خود را ابراز کردم. در نامه خودم را هم مورد بازخواست قرار دادم؛ چون نمی‌خواستم یک‌طرفه به قضاوت بنشینم. متوجه شدم که من می‌توانستم با بیان خواسته‌های خود و کارهایی که در زندگی من در اولویت هستند، مادر را قانع کنم و سطح توقع او را پایین بیاورم. بعد از نوشتن نامه به ضعف ارتباطی خودم پی بردم و در صدد بهبود ارتباط خوبی با مادر در آمدم.

نامه به‌ خود:

این نوع از نامه نوشتن به شخص کمک می‌کند تا از بیرون مانند یک راهنما به خودش نگاه کند. گاهی با نصحیت و گاهی هم با تشویق باعث به چالش کشیدن خود می‌شود. نوشتن نامه به خود خیلی لذّت‌بخش و کمک‌کننده است. خیلی وقت‌ها شخص قدرت تصمیم‌گیری درستی در برابر موقعیّت‌هایی که ممکن است برایش پیش بیایند، نداشته باشد. وقتی از بیرون به خود نگاه می‌کند و در حکم یک راهنما یا دوستی عاقل ظاهر می‌شود، به کمک نوشتن نامه به خود، بهترین تصمیم را می‌گیرد.

من به کمک همین نوشته بارها در موقعیّت‌های حساس توانسته‌ام به نتیجه مطلوبی برسم. گاهی هم در مقابل اشتباه‌هایم به راهکارهای مناسبی رسیده و به آرامش رسیده‌ام. -مانند مثالی که در قسمت قبلی بیان کردم.

نامه به‌خود می‌تواند برای نوشتن لحظه‌های خوب و لذت‌بخشی که در یک گردش یا مسافرتی کسب کرده باشد، نوشته شود. شخص با خواندن گاه‌به‌گاه این نوع نوشته حال خود را خوب می‌کند.

نامه به کودک درون:

 این نوع نامه یکی دیگر از راه‌های خوب نوشتاردرمانی است. شخص با نوشتن به کودک درون خود یا همان خود واقعی‌ای که در درونش نهفته است، نامه می‌نویسد. با نوشتن نامه به او به تمام دوران و روزهایی که گذرانده است، سر می‌زند و همه‌ی خوشی و ناخوشی‌ها را بررسی می‌کند. با نوشتن نامه به کودک درون شخص ممکن است با وقایعی روبه‌رو شود که او را شگفت‌زده کند. به طور مثال: شخصی از رنجی که در دوران کودکی متحمل شده و همیشه تداعی آن برایش آزار دهنده بوده است، با نوشتن نامه به کودک درون که او را به همان روزها می‌برد و آن رنج‎‌ها را دوباره تجربه می‌کند، متوجه می‌شود که فشار آن رنج‌ها خودبه‌خود کم می‌شود؛ در نتیجه بعد از اتمام نامه حس خوبی گرفته و شاد می‌شود. شخص هر چقدر از این نوع نامه‌ها در زندگی بنویسد، زودتر و بهتر به نتیجه دلخواه می‌رسد.

نامه به کسی که از دست رفته است.

گاهی شخص، در ارتباط با فردی دیگر یا یکی از عزیزان خود، درگیر مشاجره‌ای می‌شود. او قبل از رفع کدورت او را از دست داده و فرصت ابراز ندامتی برایش نمی‌ماند. این اتفاق باعث از دست رفتن آرامش شخص می‌شود. او با نوشتن این نامه تمامی حرف‌ها و همه‌ی حسرت‌ و سرزنش‌هایش را بیان می‌کند و دلتنگی‌ها و  عذاب ‌وجدان را بر روی کاغذ می‌آورد و از بار ناراحتی خود کم می‌کند. این نوع از نوشتار درمانی بهترین راه برای نجات از بار احساس گناه است.

نامه به شخصی که باعث خشم او شده است.

این نوع نوشتار درمانی شخص را با شجاعت گفتن حرف یا رفتارهایی که باعث خشم او شده‌اند، روبرو می‌کند. با نوشتن نامه به شخص خشونتگر با هر لحن و بیانی که دوست دارد، خشمش را بروز می‌دهد. این نوع ابراز خشم راهکار خوبی برای ابراز ناارحتی‌‌‌‌های روانی است. وقتی که خشم بیان شود، ذهن فرد باز و از میزان درگیری‌های روانی او کاسته شده و به اندک آرامشی می‌رسد. اگر شخص خشمگین این نوع نامه نوشتن را ادامه و تکرار کند، به نتایج خیلی خوبی می‌رسد.

نامه به مدیر یا رئیسی که باعث رنج او شده است. فرد آسیب دیده از این لحاظ با نوشتن نامه به رئیس یا مدیر خود، خشونت‌هایی را که از طرف او متحمل شده‌ است، بیان می‌کند. او آزادانه می‌تواند با دشنام یا بدوبیراه گفتن به او در نوشتن خشم خودش را بیان کند و از میزان عصبانیّتش کم کند.

نامه به عاشقی که از او جدا شده و رابطه‌ای ندارد. فرد با نوشتن عذاب و رنج‎‎‎‎‎‎‎‎‎‌های جدائی از معشوقی که رفته است، از میزان دلتنگی‌هایش کم می‌کند. او با تصور این‌که معشوق این نامه را می‌خواند، تمام حرف‌هایش را می‌زند. هرچه بیشتر بنویسد به همان نسبت وضعیت روانی خود را بهبود می‌خشد. نامه به معشوق از دست‌رفته ممکن است در ابتدا باعث درد کشیدن بیشتر شود، ولی در ادامه و با تکرار کردن از بار رنج جدایی می‌کاهد.

آزادنویسی:

نوشتن به صورت آزادنویسی یعنی شخص قلم را بر روی کاغذ گذاشته و بی‌وقفه شروع به نوشتن هرچه که در ذهن دارد می‌کند. معمولن آزادنویسی برای فعال شدن مغز و ایده‌یابی به کار می‌رود. من هر روز با آزادنویسی ذهن خود را برای یافتن ایده‌ها تقویت می‌کنم و بهترین زمان آزادنویسی را ابتدای روز و قبل از انجام هر کاری می‌دانم؛ چون در آن زمان مغز کامل در طول شب استراحت کرده و آماده خلاقیت است.

نوشتار درمانی بهترین راه برای مقابله با فشارهای روانی است. راه خوبی برای ابراز نگرانی‌، مشکلات، وقایع دردناک و خشم‌هایی سرپوشیده و سرکوب شده است. ما به کمک این نوشتار می‌توانیم خیلی از مشکلات زندگی را که منشأ آن‌ها به خشم‌های نهفته ختم می‌شود، درمان کنیم.

 

 

نوشتن برای اشخاصی که اهل ارتباط و معاشرت اجتماعی نیستند، مفید است. آن‌ها با نوشتن ابزاری تمامی رنج‌های درونی خود را بیان می‌کنند. چون ترسی از افشا شدن و مورد قضاوت قرار گرفتن را در سر نمی‌پرورانند.

اکثر افراد برای بیان درددل خود از قضاوت و سرزنش شدن می‌ترسند. برای همین از این کار پرهیز کرده و به سرکوب خشم‌های خود رو می‌آورند و در نتیجه به مرور زمان به صورت بیماری‌های روانی نمایان می‌شوند.

کسانی که بعد از اتفاق‌های ناخوشایند و حوادث دردناکی مثل از دست دادن عزیزی یا مواجه با خشونت یا آزارجنسی که توان بازگویی آن را ندارند، نوشتن بهترین ابزرای کمک کننده است.

نوشتن برای چه کسانی مضر است. افراد در نوشتن ابزاری، وقتی که از خشم‌های نهانی خود می‌نویسند، ممکن است خیلی اذیت شوند. البته بستگی به دردناکی آن ماجرا دارد. هرچه این وقایع سخت و ناراحت کننده بوده و در گذشته آن‌ها را رنج داده باشند، موقع نوشتن فرد بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این تحت تأثیر قرار گرفتن معمولن گذرا است و پس از چند ساعت سپری شدن از زمان نوشتن برطرف شده، حال فرد خوب می‌شود و این کاملن طبیعی است؛ چون خاطرات برای شخص تداعی می‌شوند. این نوع افراد معمولن پس از چندبار نوشتن عادت می‌کنند و از نوشتن رنج نمی‌برند.

عدّه‌ای از افراد هم هستند که هنگام نوشتن خاطرات بد گذشته، به اندازه‌ای ناراحت و غمگین می‌شوند که زندگی آن‌ها تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد؛ برای این نوع افراد نوشتن توصیه نمی‌شود و به نظر می‌رسد که سرپوش گذاشتن روی آن‌ها بهتر باشد.

در کل نوشتن ابزاری روش درمانی خوبی به حساب می‌آید.

نوشتن ابزاری برای مقابله با بیماری. روان درمان‌گرها باری درمان بیماری‌هایی مثل بیماری روده و فشارخون بالا و قلبی و حتا سرطان‌ها از نوشتن ابزاری برای درمان استفاده کرده‌اند.

آن‌ها به عدّه‌ای از افراد بیمار نوشتن در مورد بیماری و ناراحتی‌های ناشی از آن را پیشنهاد دادند. بعد از مدتی که بیمارها با این کار که به آرامش می‌رسیدند، به طرز شگفت‌انگیزی شاد می‌شدند و به مرور بیماری آن‌ها هم درمان می‌شد.

روان درمان‌گرها دریافتند که نوشتن ابزاری در درمان این بیماری‌های جسمی هم مفید واقع شده است؛ چون سیستم عصبی را آرام کرده و روحیه مبارزه با بیماری را افزایش داده و امید آن‌ها به بهبودی را افزایش داده است.

تأثیر نوشتن ابرازی در رفتار: کسانی که به نوشتن رو می‌آورند، از آرامش بیشتری برخوردار هستند. آن‌ها خشم‌های خود را به کمک نوشتن بیرون می‌ریزند و به ارامش می‌رسند. چیزی برای عصبانی شدن در خود پیدا نمی‌کنند و همیشه چهره سرزنده و شادی دارند. این افراد در ارتباط با دیگران هم موفق و سرحال ظاهر می‌شوند. بانشاط بودن آن‌ها به دیگران هم انرژی می‌دهد و خودشان هم از صحبت و مراودت با دیگران، لذت می‌برند.

افرادی هم هستند که در زندگی تجربه‌های بدی در زندگی داشته و بر روابط آن‌ها در زندگی زناشویی یا خانوادگی‌شان تأثیر گذاشته است. آن‌ها به کمک نوشتن ابزاری این تجربه‌ها را بازگو کرده و از بین می‌برند. با انجام این‌کار، متوجه اشتباه خود شده و تصمیم به ترمیم روابط خود می‌گیرند. مثلن کسانی که به همسر خود خیانت می‌کنند یا افرادی که مورد خیانت قرار گرفته‌اند، با نوشتن ابزاری از میزان تحقیر و عذاب وجدانی که شخص خیانت کرده و همچنین از میزان درد و رنج و خشم شخص خیانت دیده کم می‌شود و به مرور تصمیم به ترمیم رابطه و درمان خود می‌گیرند.

تأثیر نوشتن ابرازی در جنسیت افراد: طبق تحقیقات روان درمان‌گرها نوشتن ابرازی برای مردها بیشتر از زنان تأثیرگذارتر است؛ چون مردها اهل درددل کردن نیستند و درد و رنج‎های خود را به آسانی بیان نمی‌کنند. مردها با نوشتن زودتر به نتیجه مثبت می‌رسند. ولی زنان چون با دوستان و کسانی که معتمد آن‌ها هستند، راحت صحبت می‌کنند، به نسبت مردان کمتر به نوشتن نیاز پیدا می‌کنند.

 

*مطلبی دیگری درباره نوشتن با موضوع صفحه‌های صبحگاهی هست. اگر دوست داشتین مطالعه کنید.